5 familiewijnhuizen waar ze al generaties lang weten hoe wijn te maken
Als eten en drinken ergens een familieaangelegenheid is, dan is het wel in Italië. De Italiaanse wijnwereld kent veel en opvallende familiebedrijven. Een selectie van enkele bijzondere familiewijnhuizen.
Italië en tradities. Dat is net als Nederland en boerenkool. Italië en wijn. Dat is net als Johan Cruyff en Amsterdam. Kortom, onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Als we het hebben over Italiaanse wijntradities, dan komen we al snel uit op familiebedrijven. Van generatie op generatie wordt er in Italië wijn gemaakt. Niet zo maar wijn, maar veelal kwaliteitswijnen met een verhaal.
Daarom speurt onze Italiaanse wijnkenner Laurent Smedts het land af op zoek naar familiewijnhuizen waar ze al generaties lang weten hoe je wijn moet maken. Net terug van een van de vele jaarlijkse wijnreizen in Italië, somt Laurent 5 spraakmakende familiewijnhuizen op.
Agrinatura Giancarlo Ceci (Andria, Puglia)
Het wijngoed Giancarlo Ceci is gelegen in het noorden van Apulië in het wijngebied ‘Castel Del Monte’. Het zéér oude familiebedrijf (sinds 1819) heeft zicht 8 generaties gericht op landbouw (tomaten- en olijventeelt) en is sinds 1988 ook op professionele wijze bezig gaan houden met de wijnbouw.
De familie Ceci heeft een grote rol gespeeld in de landbouw in de regio van Andria en de huidige bezitter van dit landgoed, Giancarlo, heeft sinds 1988 zijn missie in het verduurzamen van wijnbouw, landbouw en veeteelt.
Hij heeft Lorenzo Landi als oenoloog in dienst genomen en met deze grote stappen gemaakt op gebied van kwaliteit. Lorenzo Landi is afkomstig uit Castellare di Pescia in Toscane en is in 2017 uitgeroepen tot beste oenoloog van Italië.
De druivenrassen die gebruikt worden zijn de lokale rassen als Nero di Troja, Bombino Bianco en Bombino Nero. In tegenstelling tot de meer zuidelijke gebieden in Apulië zijn de wijn uit Castel Del Monte frisser, levendiger en hebben meer mineraliteit. De witte wijnen de de roséwijnen zijn fantastisch bij gerechten van vis- en schaaldieren. De rode wijnen hebben frisse zuren en zijn van goede structuur en aangename aroma’s van rood-zwart fruit en mediterrane kruiden. De rode wijnen hebben een licht rokerige dronk. Ze laten zicht goed combineren met vlees van de grill.
Plani Arche (Cannara, Umbria)
Het Plani Arche wijngoed is gelegen in de regio Umbrië, om precies te zijn; vlakbij Assisi, in het prestigieuze ‘Montefalco’ wijngebied. Roberto en Elena Di Filippo runnen slechts 6 hectare wijngaarden waar de witte druiven Grechetto en Trebbiano Spoletino, en de blauwe druiven Sagrantino en Cornetto verbouwd worden.
Verder zijn de druivenrassen Sangiovese en Barbera terug te vinden waard de blend Montefalco Rosso van gemaakt wordt. De Sagrantino is de belangrijkste druif waar het om gaat, een bijzonder krachtige druif met zéér veel tannine en vraagt van de wijnmaker veel expertise de juiste keuzes te maken in de processen. De wijnen hebben bewaarpotentieel.
De Montefalco Sagrantino vraagt minimaal 24 maanden houtrijping en nog eens minimaal 12 maanden rijping op de fles. De wijnen ontwikkelen zich naarmate ze langer liggen, de tannines worden alsmaar zachter, en wordt op z’n best als ie 10 jaar of ouder is. De Montefalco Sagrantino behoort tot één van de mooiste wijnen uit Italië. Deze wijn laat zicht uitstekend matchen met krachtig rood vlees, wild en stoofschotels.
De wijnmakers familie Di Filippo is oorspronkelijk afkomstig uit de regio van Salerno, Zuid-Italië en hebben hun bedrijf bijna 50 jaar geleden verplaatst naar de regio Umbrië. Roberto Di Filippo heeft begin jaren 90 het wijngoed overgenomen van zijn ouders en heeft het bedrijf in 1994 geconverteerd naar biologisch-biodynamische wijnbouw. Roberto Di Filippo is in Italië en over de gehele wereld een begrip op duurzame wijnbouw en werkt hiermee nauw samen met de Universiteit van Perugia.
Azienda Agricola Cautiero (Frasso Telesino, Benevento)
Ter hoogte van Napels, 50 km landinwaarts ligt het dorpje Frasso Telesino in het prachtige natuurgebied Parco Taburno Camposauro. Vlak buiten het dorpje, in de heuvels, ligt de 600 jaar oude ‘Masseria’ (boerderij) van Fulvio en Imma Cautiero Cropana. Beide afkomstig uit wijnmakers gezinnen zijn in 2002 teruggekeerd vanuit de stad Napels naar de ‘roots’ van hun ouders, en hebben deze oude boerderij totaal gerenoveerd en de bijbehorende wijngaarden met wijnstokken van meer dan 90 jaar oud in ere hersteld. Ze hebben hier de hulp gehad van familie, vrienden en dorpelingen.
Ook hier wederom traditionele autochtone druivenrassen zoals Aglianico, Piedirosso, Falanghina, Fiano en Greco, waarmee deze gepassioneerde wijnmakers door keihard werken met slechts 4 hectare tot de top behoren van wijnmakers in deze regio.
De wijnen van Azienda Agricola Cautiero zijn een blauwdruk van autochtone druiven en de unieke omgeving beter bekend als ‘Sannio’. De witte Falanghina is een zeer expressieve en wijn met prachtige aroma’s van groene appel, citrus, en verse walnoot en cirtusrasp in de afdronk. Uitstekend van structuur en een buitengewone zuivere smaak. De Falanghina laat zich matchen met gerechten van schaal- en schelpdieren en krachtige zeevis.
De rode Aglianico geeft krachtige en complexe wijnen. De Aglianico komt enkel voor in Zuid-Italië en wordt ook wel de Barolo van het zuiden genoemd. De druif komt zeer laat tot rijping en bevat veel tannines en wordt laat, begin november, geoogst. De lange rijpingstijd is nodig om de harde tannines ronder en zachter te maken. De kleur is dieprood tot bijna zwart en de smaak is zeer intens met aroma’s van bessen, pruimen, chocolade, aarde en specerijen.
De wijnen hebben bewaarpotentieel en de tannines worden zachter en ronder door het liggen. De Aglianico is prachtig bij wildgerechten zoals hert, ree en haas, en past ook goed bij rib-eye. Het beste komt de wijn tot zijn recht als het vlees gegrilld is.
Althea (Vittorio Veneto Treviso)
In het prachtige, bijna betoverende landschap ligt het landgoed Rude Confin, gelegen in het hart van het prosecco-gebied. Het landgoed Althea ligt als het ware in een natuurlijk amfitheater van heuvels aan de voet van de dolomieten. Het wijngoed-agriturismo Althea wordt gerund door Marika Drusian, dochter van de beroemde proseccomaker Francesco Drusian.
In tegenstelling tot haar vader Francesco bezit Marika slechts 10 hectare wijngaard en voorziet ze haar gasten in haar agriturismo van eigen geteelde groenten en kruiden. De geoogste druiven worden direct overgebracht naar de wijnkelder van Francesco Drusian waar volgens de Charmat Methode de prosecco’s worden gemaakt.
De familietraditie en de enorme ervaring van het werk in de wijngaard en de wijnkelder resulteert tot een hoog niveau van de druiven, geoogst uit laag productieve wijngaarden. De zorgvuldige selectie tijdens de oogst resulteert in de allerbeste kwaliteit mousserende wijnen.
De mousserende wijnen van Althea hebben karakter en persoonlijkheid, en zijn altijd en voor ieder moment bijzonder aangenaam. Frisse zuren en fruitige aroma’s van appel en citrus, en wat hints van brooddeeg en een subtiel bittertje maken de prosecco tot verfijnde begeleider bij amuse gerechten of lichte voorgerechten van kaas, vlees, vis en groente.
Val Di Toro (Grosseto, Toscana)
Het Val di Toro landgoed is gelegen vlakbij de zuid Toscaanse stad Grosseto op ongeveer 20 kilometer landinwaarts vanaf de zee. De omgeving heeft een excellent microklimaat voor wijnbouw (druiventeelt), geholpen door de sterke zeebries en flinke temperatuurverschillen tussen de hete dagen en koele nachten. De grond is van afgebroken zandsteen en rotsachtig.
De wijngaard is aangeplant in 2004 door Anna Maria Cruciata en Hugh Constable Maxwell, met assistentie van oenoloog Maurizio Castelli. Anna Maria is oorspronkelijk afkomstig uit Sicilië en haar familie daar waren landeigenaren en actief in de wijnbouw. Hugh is afkomstig uit Schotland en het echtpaar heeft elkaar leren kennen tijdens hun studie in Londen
Na hun studie zijn ze beiden aan de slag gegaan als beurshandelaren en hebben hun gezin gesticht en groot gebracht in Milaan. Sinds 2002 zijn ze hun droom achterna gegaan en hebben ze dit landgoed van 25 hectare gekocht in de heuvels van Poggio della Mozza, Grosseto en hun leven in Milaan achtergelaten. Ook hier wederom een uit een wijnmakers afkomstig gezinslid welke het bloed kruipt om de traditie van haar voorouders voort te zetten.
Het landgoed is gesitueerd in de DOCG van Morellino di Scansano. Ze verbouwen hier de druiven Vermentino en uiteraard de Sangiovese. De witte Vermentino is genaamd naar de zeewind die de wijngaarden in de avonden en nachten verkoeling brengt. Auramaris is een fantastische frisse witte wijn met fruitige aroma’s van abrikoos, citrus, peper en mineralen. De wijn laat zich goed combineren met gerechten als zeevis, zeebaars en dorade, liefst afgemaakt met een mooie olijfolie.
Van de blauwe druif Sangiovese wordt een uitstekende rosé van gemaakt. Zeer kort fermentatieproces onder 18 graden en in de stijl van een Provencerosé. Deze rosé is heeft aroma’s van verse zomeraardbeien en wederom boordevol mineralen. Uitstekend bij lichtere gerechten van vis, gevogelte, salades en zomerse groente.
De rode Reviresco DOCG wijnen (Sangiovese) zijn houtgerijpte wijnen, zowel grote vaten als kleinere barriques, of een combinatie hiervan. Het resultaat zijn frisse volfruitige rode wijnen, soepel en zacht met lichte tannines en tonen van aarde en vanille. Prachtig te combineren bij lamsvlees, rundsvlees of ossobuco.
Deze bijdrage is geschreven in samenwerking met Laurent Smedts Import, één van de vrienden van ChefsFriends.nl. Voor meer informatie over Italiaanse wijnen kun je terecht op de website van Laurent Smedts Import. Ook ‘Vrienden van…’ worden? Stuur een e-mail naar rik@chefsfriends.nl.